Tercjarz nr 7/2023
3 sierpnia 2023
„Gdzie jest miłość i mądrość,
tam nie ma ani bojaźni,
ani niewiedzy.
Gdzie jest cierpliwość i pokora,
tam nie ma ani gniewu,
ani zamętu.”
św. Franciszek z Asyżu
„Sprawiedliwy z wiary żyje”
bł. Aniela Salawa
Wierzę w Boga w Kościele
Co to znaczy wierzyć w Kościół?
W wyznaniu wiary, czy to w tzw. Składzie Apostolskim, który odmawiamy na przykład na początku modlitwy różańcowej, czy w Credo mszalnym, mówimy o wierze w Kościół: „Wierzę w święty Kościół powszechny”. Warto jednak zauważyć, że istota wiary „w Kościół” różni się zasadniczo od istoty wiary „w Boga”.
Na początku wierny, odmawiając „Credo”, wyznaje swoją wiarę w trzy Osoby jedynej Trójcy, które chrześcijańskie objawienie ukazało mu w Ich dziełach i poprzez nie. Wierzę w Boga Ojca, Stworzyciela…, wierzę w Jezusa Chrystusa, Odkupiciela…, wierzę w Ducha Świętego, Uświęciciela… Wiarę w pełnym znaczeniu tego słowa można mieć tylko w Boga. Można tu nawet mówić o chrześcijańskiej specyfice wiary, która nie tyle dotyczy pewnych prawd czy przekonań, ale jest wiarą „w Osobę Boga”. Zakłada zatem fakt, że Bóg sam objawił się człowiekowi, jak również sugeruje odpowiednią dla tego objawienia postawę duchową. Wierzyć można w wiele rzeczy, jednakże swą wiarę we właściwym tego słowa znaczeniu daje się tylko osobie. Można także wierzyć w różne byty osobowe, to znaczy wierzyć w ich istnienie: w ten właśnie sposób mówi się na przykład o wierzeniu w anioły; jednakże wiara, w najgłębszym znaczeniu tego słowa, zwrócona jest tylko do Boga, i to właśnie ten rodzaj wiary oddaje wyrażenie „wierzyć w”.
To rozróżnienie ma już swoją długą historię. Na początku XVII wieku błogosławiona Maria od Wcielenia w taki sposób nauczała podstaw doktryny chrześcijańskiej swoje młode siostry urszulanki:
Credo in Deum (wierzę w Boga). Dodajemy tę cząstkę in (w), oznaczającą poruszenie rozumu, który wierzy. I tak, gdy mówimy: „Credo in Deum”, to jakbyśmy mówili: wierzę nie tylko w to, że jest jeden Bóg, ale wierzę w Niego w taki sposób, że usiłuję z całego uczucia mego serca i z całej mojej siły przyjść do Niego jak do swojego najwyższego dobra i do celu, dla którego zostałam stworzona.
Osiem wieków wcześniej święty Paschazy Radbert wyraził to bardziej szczegółowo:
Nikt nie może powiedzieć słusznie: wierzę w mego bliźniego lub w anioła, lub w jakiekolwiek stworzenie. Wszędzie w Pismach Świętych to wyznanie należne jest tylko Bogu… Mówimy, co prawda, wierzę temu człowiekowi, tak jak mówimy: wierzę Bogu, ale nie wierzymy w tego człowieka ani w żadnego innego. Gdyż oni sami nie są ani prawdą, ani dobrem, ani światłem, ani życiem: oni jedynie w nich mają udział. Dlatego też, gdy Pan zechce w Ewangelii objawić, że On jest współistotny Ojcu, mówi: „Wierzycie w Boga, wierzcie także we Mnie” (J 14,1). Albowiem gdyby nie był On Bogiem, nie można by było w Niego wierzyć: tymi słowami objawia się On swoim jako Bóg”.
A zatem, mówiąc „wierzę w Kościół”, nie wyznajemy bynajmniej naszej „wiary w Kościół” takiej jak „wiary w Boga”, ale wiarę w jego istnienie, nadprzyrodzoną rzeczywistość, jedność, jego przymioty. Podobnie, jak wyznajemy następnie wiarę na przykład w obcowanie świętych czy zmartwychwstanie ciała. Kościół nie istnieje dla siebie samego, ale dla Boga. Kościół nie jest Bogiem, ale jest „Kościołem Boga”. Jest Jego nierozłączną Oblubienicą, która Mu służy w wierze i sprawiedliwości. Jest Domem Bożym, w którym jesteśmy przyjmowani dla odpuszczenia grzechów. To w tym Kościele właściwie wierzymy w Boga, w nim oddajemy Mu cześć. W istocie wierzyć w Boga można tylko w Kościele.
W życiu św. Franciszka jest piękny moment ukazujący tajemnicę Kościoła i wiary. To spotkanie z Ukrzyżowanym w San Damiano przed ikoną krzyża. Chrystus mówi do niego: „Franciszku, idź odbuduj mój Kościół, bo jak widzisz, cały popada w ruinę”. „Mój Kościół” – te słowa Chrystusa oddają istotę: Kościół jest Chrystusa, należy cały do Niego. Nasza wiara jest wiarą w Chrystusa w Kościele. A zatem powiedzieć „Wierzę w Kościół” to powiedzieć „Wierzę w Boga w Kościele”.
Wiara Kościoła
Jakże ważne jest, byśmy to sobie uświadamiali, zwłaszcza jako naśladowcy Biedaczyny z Asyżu. Wierzymy w Boga dzięki Kościołowi i w Kościele. Nie ma czegoś takiego jak wiara prywatna, tylko osobiste przekonania. Kościół, przeżywany także w wymiarze jedności z papieżem i biskupem, jest koniecznym środowiskiem dla naszego życia wiary.
Wszyscy znamy historię początków zakonu franciszkańskiego, kiedy to Franciszek, mając dopiero jedenastu braci, przychodzi do papieża i prosi o zatwierdzenie ich sposobu życia według formy Ewangelii. Czyni to zaraz na początku swojej drogi, ma tę intuicję, że on i jego rodząca się wspólnota wzrastać może tylko w Kościele. On wierzy w Boży głos, który go prowadzi, ale tylko w Kościele! Można sobie zadać pytanie, czy takie pragnienie życia Ewangelią trzeba poddawać jakiejś ocenie, czy forma życia ewangelicznego wymaga jeszcze czyjejś aprobaty? Święty Augustyn pisał jeszcze w starożytności, że nie słucha Pisma Świętego, dopóki Kościół nie poda mu go do czytania. Zresztą to, że któraś księga należy do Pisma, że jest Ewangelią, wiemy dzięki Kościołowi, który, ciesząc się asystencją Ducha Świętego, to ustalił. Franciszek ma to przekonanie i wiarę, żeby żyć Ewangelią w Kościele.
Kiedy uczestniczymy w obrzędach chrztu świętego, słyszymy słowa o „przyjęciu chrztu w wierze Kościoła, którą przed chwilą wyznaliśmy”. To uświadamia nam, że nasza osobista wiara nie tylko jest chroniona przez Kościół, ale w istocie wypływa z czegoś większego i pierwotnego, co możemy nazwać „wiarą Kościoła”. Wiara Kościoła jest doskonała i niezmienna, wytrwała, niezachwiana jak krzyż Chrystusa, nie może nią wstrząsnąć żadne zgorszenie, nigdy się nie waha i nie ma wątpliwości. To wiara żywa i ożywiająca, owocująca na całym świecie, od której rozpala się i w której mieści się wiara każdej osoby. To wiara, która karmi i wzmacnia każdego z nas.
Chrystus kocha każdego z nas, każdemu z nas mówi „Poznałem cię po imieniu”. Nie kocha nas jednak oddzielnie, ale w swoim Kościele, dla którego przelał swoją krew. Nasze osobiste powołanie może się wypełnić jedynie w powszechnym zbawieniu Kościoła.
Mając świadomość, jak wiele łączy nas z Kościołem, jak bardzo nasza wiara jest „kościelna” na wielu płaszczyznach, starajmy się o jak największą naszą jedność z życiem oraz nauczaniem Kościoła i pokornie słuchajmy jego głosu na wzór świętego Franciszka z Asyżu. Przejawiać się to może zwłaszcza w szczerym otwarciu i zainteresowaniu życiem Kościoła, aktualnym nauczaniem papieża, rozważaniem Pisma Świętego zakorzenionym w katolickiej duchowości, do czego mamy dziś swobodny i szeroki dostęp. Natomiast bądźmy powściągliwi i rozważni wszędzie tam, gdzie spotykamy się z przesłaniem czy objawieniami, które nie mają aprobaty Kościoła lub też są jednoznacznie wskazane jako błędne, choćby zdawały się nam pociągające i prawdziwe. Niech wiara nasza, franciszkanów świeckich, będzie całkowicie „kościelna”, byśmy z przejęciem i głębokim zrozumieniem mogli wypowiadać te słowa: „wierzę w Kościół”.
Br. Tomasz Duszyc OFMCap
A K T U A L N O Ś C I
W dniu 14 maja 2023 roku Ojciec Tytus, Asystent wspólnoty miejscowej FZŚ obchodził 25 – lecie kapłaństwa. Msza Jubileuszowa została odprawiona w rodzinnym mieście w Grudziądzu. Życzymy Jubilatowi błogosławieństwa Bożego, wytrwania w powołaniu, darów Ducha Świętego na dalsze lata posługi kapłańskiej i zakonnej.
W dniach od 16 do 18 czerwca 2023 roku wspólnota miejscowa FZŚ w klasztorze franciszkańskim w Pakości przeżywała rekolekcje. Nauki rekolekcyjne głosił o. Tytus, asystent naszej wspólnoty. Tematyka to: św. Bonawentura, Braterstwo we wspólnocie, Posłuszeństwo we wspólnocie. Poza naukami uczestniczyliśmy we Mszach św., Drodze Krzyżowej. Trwaliśmy na modlitwie różańcowej, brewiarzowej. Mieliśmy również wspólne posiłki, rekreację. W duchu franciszkańskim dobrze przeżyliśmy ten czas dany nam od Boga.
K A L E N D A R I U M
15.07 – Święto św. Bonawentury, biskupa i doktora Kościoła
16.07 – Wspomnienie obowiązkowe Najświętszej Maryi Panny z Góry Karmel (Matki Bożej Szkaplerznej)
26.07 – Wspomnienie obowiązkowe Świętych Rodziców Najświętszej Maryi Panny, Joachima i Anny
Intencja modlitwy obowiązująca wspólnotę w 2023 roku:
O nowe powołania do FZŚ, błogosławieństwo Boże dla wspólnoty
miejscowej i Asystenta duchowego
oraz opiekę Bożą dla wspólnoty FZŚ ze Starogardu Gdańskiego
W czwartki o godz. 17.30 nabożeństwo ku czci św. Franciszka,
poprzedzone modlitwą różańcową
W piątki o godz. 17.30 – modlitwa różańcowa lub nabożeństwo,
po wieczornej Mszy św. – Nieszpory
19.07 – Spotkanie rady miejscowej wspólnoty FZŚ – godz. 9.0O
22.07 – Ogólnopolska pielgrzymka FZŚ do Częstochowy
30.07 – Msza św. – godz. 12.30, po Mszy św. spotkanie rekreacyjne przy grillu
Tercjarz – miesięcznik Franciszkańskiego Zakonu Świeckich w Brodnicy.
Przygotowanie: s. Bożenna Chełkowska;
Materiały pomocnicze: Konferencje do formacji ciągłej na rok 2023
„WIERZĘ W KOŚCIÓŁ CHRYSTUSOWY”
Opieka merytoryczna: O. Tytus Kamiński OFM.
Adres: Klasztor Franciszkanów, ul. Sądowa 5a,
87 – 300 BRODNICA,
tel. (+48) 787 995 261
Adres strony: www.fzsbrodnica.franciszkanie.net