Konstytucje Generalne FZŚ

TYTUŁ VI

Wizytacja braterska i wizytacja pasterska

Artykuł 92

1. Celem wizytacji, tak braterskiej, jak i pasterskiej, jest ożywienie franciszkańskiego ducha ewangelicznego, zapewnienie wierności charyzmatowi i Regule, ofiarowanie pomocy życiu franciszkańskiemu, umocnienie więzi jedności Zakonu i wspieranie jego jak najskuteczniejszego włączenia w Rodzinę Franciszkańską i w Kościół.

2. Prośby o wizytację, tak braterską, jak i pasterską, są składane, za zgodą odnośnej Rady:

a/ przez przełożonego wspólnoty miejscowej i regionalnej, przynajmniej co trzy lata, do Rady stopnia bezpośrednio wyższego i do odnośnej Konferencji asystentów duchowych;

b/ przez przełożonego narodowego, przynajmniej co sześć lat, do Prezydium Rady Międzynarodowej i do Konferencji asystentów generalnych;

c/ przez przełożonego generalnego, przynajmniej co sześć lat, do Konferencji Ministrów Generalnych.

3. Dla pilnych i bardzo ważnych przyczyn, albo też w przypadku niewypełnienia przez przełożonego i Radę złożenia prośby o wizytację, wizytacja braterska i pasterska mogą być przeprowadzone z inicjatywy Rady i Konferencji asystentów duchowych, odpowiednio kompetentnych.

Artykuł 93

1. W wizytacji wspólnot miejscowych i Rad rożnych stopni wizytator zweryfikuje żywotność ewangeliczną i apostolską, zachowywanie Reguły i Konstytucji, włączenie wspólnot w Zakon i w Kościół.

2. W wizytacji wspólnot miejscowych i Rad różnych stopni wizytator w odpowiednim czasie powiadomi Radę o przedmiocie i programie wizytacji. Sprawdzi rejestry i akta, łącznie z tymi, które dotyczą poprzednich wizytacji, wyboru Rady i administracji dóbr. Sporządzi sprawozdanie z odbytej wizytacji, dołączając je do akt w odpowiednim rejestrze wspólnoty wizytowanej oraz przekaże je do wiadomości Rady stopnia, która urzeczywistniła wizytację.

3. W wizytacji wspólnoty miejscowej wizytator spotka się z całą wspólnotą oraz z grupami i sekcjami, na które się ona dzieli. Okaże szczególną uwagę braciom będącym w okresie formacji i tym braciom, którzy poproszą o osobiste spotkanie. Gdzie zajdzie potrzeba, przystąpi do braterskiego poprawiania zaniedbań, które napotka.

4. Dwaj wizytatorzy, świecki i zakonny, mogą, jeśli to pomaga służbie wspólnoty, przeprowadzić wizytację równocześnie, uzgadniając wcześniej jej program, w sposób jak najbardziej odpowiadający misji każdego z nich.

5. Wizytacja braterska i pasterska przeprowadzona przez stopień bezpośrednio wyższy nie przeszkadza, aby wspólnota wizytowana zachowała prawo odwołania się do Rady i Konferencji asystentów duchowych stopnia jeszcze wyższego.

Wizytacja braterska

Artykuł 94

1. Wizytacja braterska jest momentem komunii, wyrazem posługi i konkretnego zainteresowania odpowiedzialnych świeckich na różnych stopniach, aby wspólnota wzrastała i była wierna swojemu powołaniu.41

2. Wśród rożnych inicjatyw dla osiągnięcia celu wizytacji wizytator zwróci szczególną uwagę na:

– odpowiedniość formacji początkowej i ciągłej;

– kontakty utrzymywane z innymi wspólnotami na różnych stopniach, z młodymi franciszkanami i z całą Rodziną Franciszkańską;

– zachowanie dyrektyw i wskazań Rady Międzynarodowej FZŚ i innych Rad;

– obecność w Kościele partykularnym.

3. Wizytator zapozna się ze sprawozdaniem poprzedniej kontroli zarządzania finansowego i majątkowego Rady, sprawdzi rejestr kasy i każdy dokument dotyczący sytuacji majątkowej wspólnoty i ewentualny stan osoby prawnej w ustawodawstwie cywilnym, łącznie z aspektami fiskalnymi. W razie braku należnego sprawdzianu co do zarządzania finansowego i majątkowego Rady wizytator będzie mógł, na koszt wspólnoty wizytowanej, zlecić taki sprawdzian osobie doświadczonej, która nie jest członkiem zainteresowanej Rady. Gdzie uzna to za stosowne, wizytator będzie mógł dla tych aspektów korzystać z pomocy osoby kompetentnej.

4. Wizytator sprawdzi akta wyboru Rady, oceni jakość posługi oddanej wspólnocie przez przełożonego i innych odpowiedzialnych oraz rozważy z nimi rozwiązanie ewentualnych problemów. Gdyby przypadkiem napotkał, że – z jakiegokolwiek powodu – ich posługa nie jest wykonywana w sposób adekwatny do wymogów wspólnoty, wizytator podejmie stosowne inicjatywy, biorąc pod uwagę w szczególnych okolicznościach to, co zostało zadecydowane w sprawie rezygnacji i usunięcia z urzędów.42

5. Wizytator nie może przeprowadzić wizytacji własnej wspólnoty miejscowej ani Rady innego stopnia, której jest członkiem.

Wizytacja pasterska

Artykuł 95

1

. Wizytacja jest uprzywilejowanym momentem komunii z Pierwszym Zakonem i TOR. Jest ona przeprowadzana także w imieniu Kościoła43 oraz służy zapewnieniu i wspieraniu zachowania Reguły i Konstytucji, i wierności charyzmatowi franciszkańskiemu. Będzie się odbywać w poszanowaniu organizacji i prawa własnego FZŚ.

2. Wizytator po sprawdzeniu aktu kanonicznego erygowania wspólnoty zainteresuje się relacjami między wspólnotą i asystentem duchowym, a także Kościołem partykularnym oraz spotka się z pasterzami (biskup, proboszcz), gdy to będzie stosowne dla wspierania komunii i posługi w budowaniu Kościoła.

3. Będzie popierał współpracę i poczucie współodpowiedzialności między odpowiedzialnymi świeckimi i asystentami duchowymi. Powinien ocenić jakość asystencji duchowej udzielanej wspólnocie wizytowanej, zachęcić asystentów duchowych w ich posłudze oraz popierać ich ciągłą formację duchową i pasterską.

4. Poświęci szczególną uwagę programom, metodom i doświadczeniom formacyjnym, życiu liturgicznemu i modlitwie oraz działalności apostolskiej wspólnoty.

TYTUŁ VII

Młodzież franciszkańska

Artykuł 96

1. FZŚ na mocy samego swego powołania powinien być gotowy dzielić się doświadczeniem życia franciszkańskiego z młodymi, którzy czują się pociągnięci przez św. Franciszka z Asyżu, oraz szukać środków, aby je odpowiednio im przekazać.

2. Młodzież Franciszkańska (MF), jak ją rozumieją te Konstytucje i za którą FZŚ uważa się szczególnie odpowiedzialny, tworzą ci młodzi, którzy czują się wezwani przez Ducha Świętego do przeżywania we wspólnocie doświadczenia życia chrześcijańskiego, w świetle orędzia św. Franciszka z Asyżu, pogłębiając własne powołanie w obrębie Franciszkańskiego Zakonu Świeckich.

3. Członkowie Młodzieży Franciszkańskiej uważają Regułę FZŚ jako dokument inspiracji dla rozwoju własnego powołania chrześcijańskiego i franciszkańskiego, tak indywidualnie, jak i w grupie. Po odpowiednim okresie formacji, przynajmniej przez rok, potwierdzają tę opcję przez osobiste zobowiązanie przed Bogiem i w obecności braci.

4. Członkowie Młodzieży Franciszkańskiej, którzy pragną należeć do FZŚ, stosują się do tego, co jest przewidziane w Regule, w Konstytucjach i w Rytuale FZŚ.

5. Młodzież Franciszkańska ma specyficzną organizację i metody formacji oraz środki pedagogiczne dostosowane do potrzeb świata młodzieży, zgodnie z rzeczywistościami istniejącymi w różnych krajach. Statut narodowy Młodzieży Franciszkańskiej musi być zatwierdzony przez odnośną Radę narodową FZŚ albo, w razie jej braku, przez Prezydium Rady Międzynarodowej FZŚ.

6. Młodzież Franciszkańska jako składnik Rodziny Franciszkańskiej od kompetentnych odpowiedzialnych świeckich i przełożonych zakonnych domaga się odpowiednio animacji braterskiej i asystencji duchowej.

Artykuł 97

1. Wspólnoty FZŚ za pośrednictwem dostosowanych inicjatyw i dynamiki niech popierają młodzieżowe powołanie franciszkańskie. Niech troszczą się o żywotność i rozszerzanie się wspólnot Młodzieży Franciszkańskiej oraz niech towarzyszą młodym w ich drodze rozwoju ludzkiego i duchowego poprze propozycje działalności i treści doktrynalne.

2. Wspólnoty FZŚ niech się angażują, aby wspólnotom Młodzieży Franciszkańskiej dać braterskiego animatora, który razem z asystentem duchowym i Radą Młodzieży Franciszkańskiej zapewniałby odpowiednią franciszkańską formację świecką,

3. Dla popierania ścisłej komunii z FZŚ wszyscy odpowiedzialni Młodzieży Franciszkańskiej na szczeblu międzynarodowym oraz przynajmniej dwaj członkowie Rady narodowej Młodzieży Franciszkańskiej niech będą młodymi franciszkanami świeckimi po profesji.

4. Przedstawiciel Młodzieży Franciszkańskiej wyznaczony przez swoją Radę należy do odpowiedniej Rady FZŚ; przedstawiciel FZŚ wyznaczony przez własną Radę należy do Rady Młodzieży Franciszkańskiej tego samego stopnia. Przedstawiciel Młodzieży Franciszkańskiej ma głos w Radzie FZŚ tylko wtedy, jeśli jest franciszkaninem świeckim po profesji.

5. Przedstawiciele Młodzieży Franciszkańskiej w Radzie Międzynarodowej FZŚ są wybierani zgodnie ze Statutem Międzynarodowym, który określa także ich liczbę i jakie wspólnoty mają reprezentować oraz ich kompetencje.

Tytuł VIII

W komunii z rodziną franciszkańską i z Kościołem

Artykuł 98

1. (Reg. 1) Franciszkanie świeccy niech się starają żyć „w żywej łączności wzajemnej” ze wszystkimi członkami Rodziny Franciszkańskiej. Niech będą gotowi do wspierania wspólnych inicjatyw albo uczestnictwa w nich z zakonnikami i zakonnicami Pierwszego, Drugiego i Trzeciego Zakonu, z Instytutami Świeckimi i innymi grupami kościelnymi świeckich, którzy uznają św. Franciszka za wzór i inspiratora, aby współpracować w rozszerzaniu Ewangelii, usuwaniu przyczyn spychania na margines i w służbie dla sprawy pokoju.

2. Powinni pielęgnować szczególne uczucie, które niech znajdzie wyraz w konkretnych inicjatywach braterskiej komunii, względem sióstr życia kontemplacyjnego, które – jak św. Klara z Asyżu – dają świadectwo w Kościele i w świecie, a przez ich pośrednictwo oczekują obfitości łask dla wspólnoty i dzieł apostolatu.

Artykuł 99

1. (Reg. 6) Jako żywa cząstka Ludu Bożego inspirowana ideą Serafickiego Ojca franciszkanie świeccy „w pełnej łączności z Papieżem i biskupami” niech się starają poznawać i zgłębiać naukę przedstawioną przez Magisterium Kościoła w ważniejszych jego dokumentach i niech będą wrażliwi na obecność Ducha Świętego, który ożywia wiarę i miłość ludu Bożego.44 Niech współpracują w inicjatywach wspieranych przez Stolicę Apostolską, szczególnie na tych polach, na których są wezwani do pracy na mocy franciszkańskiego powołania świeckiego.

2. FZŚ jako publiczne stowarzyszenie międzynarodowe jest złączony szczególnym węzłem z Biskupem Rzymskim, od którego otrzymał aprobatę Reguły i potwierdzenie swojej misji w Kościele i w świecie.

Artykuł 100

1. Powołanie do „odbudowy” Kościoła powinno skłaniać braci do miłości i szczerego przeżywania komunii z Kościołem partykularnym, w którym rozwijają własne powołanie i realizują swoje zadanie apostolskie, świadomi, że w diecezji działa Kościół Chrystusa.45

2. Franciszkanie świeccy niech wypełniają z poświęceniem zadania, do których są zobowiązani wobec Kościoła partykularnego; niech udzielają pomocy w działalności społecznej istniejącej w diecezji.46 W duchu służby niech stają się obecni jako wspólnota FZŚ w życiu diecezji, gotowi do współpracy z innymi grupami kościelnymi i do udziału w Radach duszpasterskich.

3. Wierność własnemu charyzmatowi, franciszkańskiemu i świeckiemu, oraz świadectwo szczerego i otwartego braterstwa są ich główną posługą dla Kościoła, który jest wspólnotą miłości. Niech będą w nim rozpoznawani po ich „sposobie bycia”, z którego wypływa ich misja.

Artykuł 101

1. Franciszkanie świeccy niech współpracują z biskupami i stosują się do ich wskazań jako tych, którzy przewodzą w posłudze Słowa i liturgii oraz koordynują różne formy apostolstwa w Kościele partykularnym.47

2. Wspólnoty podlegają nadzorowi ordynariusza, jako że wypełniają swoją działalność w Kościołach partykularnych.48

Artykuł 102

1. Wspólnoty erygowane w Kościele parafialnym niech się starają współpracować w animacji wspólnoty parafialnej, liturgii i braterskich relacji; niech się integrują z całością w duszpasterstwie, dając preferencję działalności bardziej właściwej tradycji i franciszkańskiej duchowości świeckiej.

2. W parafiach powierzonych zakonnikom franciszkańskim wspólnoty stanowią, w wypełnianiu owocnej współpracy, pośrednictwo i świadectwo świeckie charyzmatu franciszkańskiego we wspólnocie parafialnej. Przeto, zjednoczeni z zakonnikami, troszczą się o szerzenie orędzia ewangelicznego i stylu życia franciszkańskiego.

Artykuł 103

1. Zachowując wierność własnej tożsamości, wspólnoty będą się starać, aby docenić każdą okazję modlitwy, formacji i efektywnej współpracy z innymi grupami kościelnymi. Niech chętnie przyjmują tych, którzy – nie należąc do FZŚ – chcą dzielić ich doświadczenia i działalność.

2. Wspólnoty niech popierają, gdzie jest to możliwe, braterskie kontakty ze stowarzyszeniami niekatolickimi, które czerpią natchnienie od Franciszka.