Najwyższy, wszechmocny i dobry Panie, Twoje są uwielbienie,
chwała, cześć i wszelkie błogosławieństwo.
Tylko Tobie, o Najwyższy, one przynależą i żaden śmiertelnik
nie jest godzien wymieniać Twojego imienia.
Pochwalony bądź, mój Panie, ze wszystkimi Twymi stworzeniami,
nade wszystko z panem bratem Słońcem,
bo jest on lampą dnia i nim rozświetlasz naszą drogę.
Jakże on piękny, promieniejący i pełen blasku. O Tobie,
o Najwyższy daje nam wyobrażenie.
Pochwalony bądź mój Panie przez braciszka Księżyc
i gwiazdy: stworzyłeś je na niebie, jasne, cenne i piękne.
Pochwalony bądź, mój Panie, przez brata Wiatr
i przez powietrze, słotę i każdą pogodę,
którymi wspierasz wszystkie Twe stworzenia.
Pochwalony bądź, mój Panie, przez siostrę
Wodę, która jest bardzo użyteczna, i pokorna, i czysta.

św. Franciszek z Asyżu

 

 

 

„Różaniec jest tak bardzo miły Matce Bożej”
bł. Aniela Salawa

Kształtowanie eucharystycznego
stylu życia

 

Pochylając się nad właściwym sposobem przeżywania Sakramentu Eucharystii, należy uświadomić sobie, że jest jednym z najważniejszych wydarzeń w życiu chrześcijanina, dlatego warto zwrócić uwagę na wszystkie aspekty tego zagadnienia. W celu zrozumienia znaczenia, jakie ma Msza Święta w życiu katolika, należy spojrzeć na chrześcijańską tradycję, która określiła jej rolę i obowiązki związane z tym szczególnym darem. Głównym celebransem Eucharystii jest sam Zbawiciel. Natomiast kapłan, na mocy udzielonej mu władzy w sakramencie święceń, dokonuje w osobie Jezusa przeistoczenia chleba i wina w Najświętsze Ciało i Krew Pańską. Kapłan użycza Chrystusowi swoich ust i swojego głosu.

Udział katolików w Eucharystii należy do nieodzownych czynników samego kultu Bożego, ponieważ ma ona zawsze charakter czynności wspólnotowej. Stanowi dobro całego Kościoła. Katolik jest zobowiązany w dzień świąteczny uczestniczyć we Mszy Świętej, chyba, że zachodzi jakaś poważna przyczyna, która uniemożliwia spełnienie tego obowiązku. Regularne uczestnictwo wiernego w niedziele i święta nakazane w Eucharystii jest ważne dla jego życia duchowego. Przypomniał o tym sam Święty Jan Paweł II, który nauczał, że chrześcijanin nie może żyć nauką Chrystusa i zgłębiać swojej wiary, jeżeli nie będzie regularnie uczestniczył w dzień Pański we Mszy Świętej.

Dzień Pański jest dniem modlitwy, w którym oddaje się w szczególny sposób indywidualnie i wspólnotowo kult Bogu. Centralnym wydarzeniem katolickiego świętowania niedzieli i święta nakazanego jest Msza Święta. Należy ona do najistotniejszych elementów katolickiego świętowania dnia Pańskiego. Bez świętowania życie religijne katolika słabnie, dlatego bardzo ważne jest pełne przestrzeganie świątecznego charakteru dnia Pańskiego.

Obowiązkiem katolika jest uczestniczenie w niedzielę i święto nakazane w Eucharystii. Nakaz ten ma swoje źródło w prawie Bożym. Należy szukać sposobów bardziej świadomego i czynnego uczestnictwa katolików w Eucharystii, a tym samym do liczniejszego w niej udziału. Obecność na niej obejmuje przede wszystkim posiadanie właściwej intencji, która zawiera w sobie wolę uczczenia Boga. Jeśli katolik nie posiada takiej intencji, nie można jego obecności uznać za uczestnictwo we Mszy Świętej. Oprócz posiadania właściwego nastawienia woli, konieczne jest osobiste zaangażowanie, a także wymagana jest świadomość, że na ołtarzu dokonują się święte czynności Jezusa Chrystusa.

Uczestniczenie w Eucharystii polega na obecności fizycznej, świadomej oraz aktywnym zaangażowaniu. Przyczyną usprawiedliwiającą nieobecność we Mszy Świętej może być niemożliwość fizyczna lub moralna, polegająca na poważnej trudności własnej lub innej osoby, która potrzebuje pomocy. Racją usprawiedliwiającą nieuczestniczenie w Eucharystii jest także poważna choroba, jak i rekonwalescencja bądź konieczna praca do wykonania, mająca charakter dobra społecznego. Osoby, które w żaden sposób nie mogą bezpośrednio uczestniczyć w dniu Pańskim we Mszy Świętej, zwłaszcza niepełnosprawni, chorzy i osoby w podeszłym wieku lub w czasie epidemii, mogą brać udział przez transmisję w środkach masowego przekazu. Jeśli nie ma dostępu do środka medialnego przekazu, to zaleca się, aby przez własną indywidualną modlitwę łączyć się duchowo z liturgią Ofiary Eucharystycznej.

W wychowaniu katolickim do świętowania dnia Pańskiego powinno się podkreślić nie tylko, że ważny jest obowiązek uczestnictwa we Mszy Świętej, ale także uwzględnić wyjaśnienie, czym jest ona dla katolika i jakie przynosi skutki. Potrzeba wyraźnego podkreślenia paschalnego wymiaru Eucharystii, jak również przypomnienia, że należy przestrzegać wszystkie elementy świętowania dnia Pańskiego. Do systematycznych działań duszpasterskich należałoby włączyć krótką, głoszoną przed każdą Eucharystią, katechezę wyjaśniającą znaczenie istoty niedzieli i święta nakazanego, poszczególne jej elementy oraz płynące z niej zobowiązania. Sposobnym czasem pogłębianie wiedzy o dniu Pańskim są rekolekcje i misje. Powinno się wykorzystać homilie i kazania głoszone podczas różnego rodzaju nabożeństw liturgicznych w celu przybliżenia znaczenia Sakramentu Eucharystii i dnia świątecznego.

Uczestnictwo we Mszy Świętej jest nie tylko wypełnieniem zobowiązania, lecz jest także regularnym odnawianiem i pogłębianiem przynależności do Kościoła i publicznym wyznaniem wiary w Boga Trójjedynego. Święty Jan Paweł II podkreślał szczególne znaczenie Eucharystii w dniu Pańskim. Ponadto przypominał o obowiązku udziału, nie tylko jako powinności wynikającej z prawa kanonicznego, ale jako niezbędnym elemencie świadomego i spójnego życia chrześcijańskiego. Równocześnie należy przypominać owoce duchowe, jakie otrzymuje uczestniczący w Ofierze Eucharystycznej, a także jakie wyjednuje je dla innych.

Przepisy dotyczące obowiązku uczestnictwa we Mszy Świętej zostały w obecnym prawie kanonicznym zmodyfikowane względem norm zawartych w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1917 roku, w którym był przepis o wysłuchaniu Eucharystii. Natomiast obecnie Kodeks Prawa Kanonicznego zobowiązuje do czynnego uczestnictwa w liturgii, co wskazuje na postawę aktywną katolika, wykluczającą bierność. Termin „uczestnictwo” zawiera w sobie obowiązek obecności fizycznej i świadomej w miejscu sprawowania Eucharystii. W świadomym uczestnictwie ułatwieniem było wprowadzenie do liturgii języków ojczystych, aby była bardziej zrozumiała dla wszystkich biorących w niej udział.

Obowiązek czynnego uczestnictwa w Ofierze Eucharystycznej sprawowanej w obrządku katolickim wierni mogą spełniać w samym dniu Pańskim, bądź w przeddzień wieczorem. Wieczorem w sobotę i w przeddzień święta nakazanego sprawuje się Eucharystię już z liturgii dnia Pańskiego. Celebrans jest zobowiązany sprawować Mszę Świętą z formularza świątecznego i powinien wygłosić homilię. Prawodawca kościelny daje możliwość antycypowania w przeddzień wieczorem Eucharystii, by katolicy mogli uczcić dzień Pański. Dlatego Konferencja Episkopatu Polski ustaliła, że Msza Święta sprawowana od godziny szesnastej w sobotę lub w przeddzień święta nakazanego jest już Eucharystią z dnia Pańskiego. Umożliwia to uczestniczenie we Mszy Świętej przede wszystkim tym, którzy nie mogą tego uczynić w dzień Pański. Jednakże należy zatroszczyć się, by w świadomości wiernego tkwiło przekonanie, by uczestniczenie w przeddzień wieczorem, choć wypełnia obowiązek, nie spowodowało zaniku zwyczaju świętowania samego dnia Pańskiego. Niedojrzałą postawą jest uczestnictwo w sobotni wieczór w Eucharystii, by sam dzień Pański przeznaczyć jedynie na odpoczynek i rozrywkę.

Uczestnictwa we Mszy Świętej nie należy interpretować jedynie jako obowiązek wynikający z prawa kanonicznego, lecz ma ono być odpowiedzią na miłość Boga do człowieka, która najpełniej objawia się w Ofierze Eucharystycznej. Motywując katolików do uczestnictwa we Mszy Świętej w nauczaniu, nie należy unikać zwrócenia uwagi na aspekt, że nie jest to indywidualna sprawa katolika. Zaniedbania w tej tak ważnej materii są przede wszystkim skierowane przeciwko jego rozwojowi duchowemu, a także uderzają w Boga, Kościół i rodzinę. Katolik, który świadomie i dobrowolnie zaniedbuje uczestnictwo w Eucharystii w dzień świąteczny, popełnia grzech ciężki.

Jeśli nie ma możliwości udania się na Mszę Świętą sprawowaną przez kapłana katolickiego, wierni mogą brać udział w celebrowanej przez kapłana należącego do Kościoła prawosławnego, ponieważ Kościół ten posiada sakramenty święte. W nadzwyczajnych sytuacjach jednorazowo i okazyjnie na skutek zaistniałej słusznej przyczyny, jeśli katolik jest obecny na Eucharystii w Kościele prawosławnym, nie ma obowiązku uczestniczenia jeszcze raz we Mszy Świętej w Kościele katolickim.

W sytuacji niemożliwości uczestniczenia w Eucharystii nie ma obowiązku zastąpienia czym innym, ponieważ prawo kanoniczne nie nakłada żadnej innej praktyki na zasadzie zobowiązania zastępczego, a jedynie zaleca inną formę modlitewną. Dlatego w miejscach, gdzie nie ma dostępu do niej nawet sprawowanej przez kapłana prawosławnego, zachęca się do wzięcia udziału w nabożeństwie liturgii Słowa Bożego prowadzonym przez osobę wyznaczoną przez władzę Kościoła i odpowiednio do tej posługi przygotowaną. W czasie tego nabożeństwa jest możliwość również przyjęcia Komunii Świętej udzielonej przez szafarza nadzwyczajnego. Gdy nie ma nawet takiej możliwości, zachęca się do modlitwy w gronie rodzinnym, najlepiej wspólnie z kilkoma rodzinami. Jeśli i to jest niemożliwe wystarczającą jest modlitwa indywidualna.

Święty Franciszek Asyżu w swoich pismach szczególne miejsce poświęcił Mszy Świętej, kładąc akcent na rzeczywistą obecność Jezusa Chrystusa w Najświętszym Sakramencie: …na tym świecie nie widzę niczego wzrokiem cielesnym z Najświętszego Syna Bożego, tylko Jego Najświętsze Ciało i Najświętszą Krew… I pragnę, aby te najświętsze tajemnice były ponad wszystko czczone i umieszczane w godnych miejscach (Święty Franciszek z Asyżu, Testament). Także: Niech zatrwoży się cały człowiek, niech zadrży cały świat i niech rozraduje się niebo, gdy na ołtarzu w rękach kapłana jest Chrystus, Syn Boga żywego… O pokorna wzniosłość, bo Pan wszechświata Bóg i Syn Boży, tak się uniża, że dla naszego zbawienia ukrywa się pod niepozorną postacią chleba (Święty Franciszek z Asyżu, List skierowany do całego Zakonu). W kontemplacji Chrystusa uderzają Świętego Franciszka w szczególny sposób dwie rzeczy: uniżenie się Jezusa, który chciał pozostać z nami pod postaciami chleba i wina, oraz polecenie, byśmy Go spożywali w Komunii Świętej. To uniżenie i zaproszenie do Uczty Eucharystycznej budzi w sercu Świętego uczucie głębokiej pokory, łączące się z gorącym pragnieniem oddania się Jezusowi, życia w Nim i dla Niego. Do braci zgromadzonych na Kapitule Święty z Asyżu pisał, by okazywali uszanowanie i cześć Najświętszemu Ciału i Krwi Pana Jezusa Chrystusa.

Sprawowanie Eucharystii jest według Świętego Franciszka uwielbieniem i staje się dla nas pokarmem nowego życia otrzymanego od Boga i odnowionego przez ofiarę śmierci oraz zmartwychwstania Jego umiłowanego Syna Jezusa. Dlatego dla duchowości franciszkańskiej Sakrament Eucharystii jest centralnym i najważniejszym punktem życia z Bogiem i ludźmi. Dlatego elementem charakterystycznym franciszkanizmu jest życie sakramentalne, w którym przeżywa się i kontempluje żywą obecność Jezusa Chrystusa.

Święty Franciszek wielką czcią i kultem otaczał Sakrament Eucharystii. Nieuczestnictwo w niej, jeśli była ku temu możliwość, uważał za lekceważenie Chrystusa. Przystępował do Komunii Świętej z taką pobożnością, że swoim przykładem pociągał innych do Zbawiciela. Pragnął, aby miejsce święte było czyste i ozdobione. Bardzo cierpiał, jeśli świątynia, do której wchodził, nie była wysprzątana i zadbana. Postawa Świętego z Asyżu uczy nas dbania o powierzone nam miejsca święte. Był on bardzo surowy, gdy chodzi o ubóstwo, to jednak nie żałował wydatków na kult eucharystyczny. O swojej szczególnej czci do Eucharystii napisał w Testamencie: I Pan dał mi w kościołach taką wiarę, że tak po prostu modliłem się i mówiłem: Wielbimy Cię, Panie Jezu Chryste, tu i we wszystkich kościołach Twoich, które są na całym świecie, i błogosławimy Tobie, że przez święty krzyż Twój odkupiłeś świat (Święty Franciszek z Asyżu, Testament).

Najświętszy Sakrament Eucharystii należy do najbardziej czcigodnych i najświętszych sakramentów, które ustanowił dla nas Zbawiciel. Najświętsza Ofiara jest upamiętnieniem męki, śmierci i zmartwychwstania Syna Bożego. Dzięki niej Kościół żyje i wzrasta, ponieważ obecny jest w niej Chrystus, który tak się uniżył, że stał się pokarmem dla wiernych, by mogli duchowo wzrastać. A zatem sakrament ten buduje Kościół i określa jego misyjne zadania. Niniejsza publikacja przedstawia nie tylko prawa, które spoczywają na przyjmujących Sakrament Eucharystii, ale też nakreśla wymogi, jakie prawodawca kościelny stawia przy jego udzielaniu. Wymagania te mają swoje źródło w nauce Chrystusa. Zebrany zasób wiadomości ma prowadzić do pogłębienia wiary katolickiej. Artykuł nie obejmuje wszystkich zagadnień, jakie związane są z tym Sakramentem. Zasygnalizowanie tematyki ma na celu zachętę do dalszego pogłębiania wiedzy teologicznej o Eucharystii, aby w ten sposób dojść do autentycznego przeżywania wiary.

O. Arkadiusz Mirosław Czaja OFM

---

A K T U A L N O Ś C I

W naszej miejscowej wspólnocie FZŚ w dniu 03 i 04 października 2023 roku przeżywaliśmy radość, bowiem trzy siostry wyraziły wolę dalszej formacji w FZŚ, przystępując do nowicjatu. Ponadto jedna z sióstr złożyła przyrzeczenia na rok, inna siostra i brat złożyli przyrzeczenia życia Ewangelią Jezusa Chrystusa na całe życie. Po Mszy św., wraz ze współbraćmi z klasztoru spotkaliśmy się na agapie, kosztując przeróżne ciasta przyniesione przez tercjarzy. W miłej, atmosferze spędziliśmy dany nam czas, za co Bogu niech będą dzięki.

K A L E N D A R I U M

01.11 – UROCZYSTOŚĆ WSZYSTKICH ŚWIĘTYCH

02.11 – WSPOMNIENIE WSZYSTKICH WIERNYCH ZMARŁYCH (Dzień Zaduszny)

03.11 – Wspomnienie obowiązkowe Wszystkich Wiernych Zmarłych Zakonu Serafickiego

17.11 – Święto św. Elżbiety Węgierskiej, zakonnicy, patronki FZŚ

26.11 – UROCZYSTOŚĆ JEZUSA CHRYSTUSA KRÓLA WSZECHŚWIATA

29.11- Święto Wszystkich Świętych Zakonu Serafickiego

 

 

Intencja modlitwy obowiązująca wspólnotę w 2023 roku:

O nowe powołania do FZŚ, błogosławieństwo Boże dla
miejscowej wspólnoty i asystenta duchowego oraz
opiekę Bożą dla wspólnoty FZŚ ze Starogardu Gdańskiego

W czwartki o godz. 17.30 nabożeństwo ku czci św. Franciszka
poprzedzone modlitwą różańcową
W piątki o godz. 17.30 – modlitwa różańcowa lub nabożeństwo,
po wieczornej Mszy św. – Nieszpory

---

02-08.11- Modlitwy za zmarłych na cmentarzu po wieczornej Mszy św.

15.11 – Spotkanie rady miejscowej wspólnoty FZŚ po Mszy św. o godz. 8.30

26.11- Msza św. – godz. 12.30, po niej spotkanie miesięczne w salce

---

Tercjarz  – miesięcznik Franciszkańskiego Zakonu Świeckich w Brodnicy.
Przygotowanie: s. Bożenna Chełkowska; Materiały pomocnicze: 
Konferencje do formacji ciągłej na rok 2023 „WIERZĘ W KOŚCIÓŁ CHRYSTUSOWY” 
Opieka merytoryczna: o. Włodzimierz Trendowicz (OFM)
Adres: Klasztor Franciszkanów, ul. Sądowa 5a, 87 – 300 BRODNICA, tel. (+48) 787  995 261
Adres strony: www.fzsbrodnica.franciszkanie.net