Tercjarz nr 10/2023
25 października 2023
„Bożemu słudze nic nie może wydawać się
godnym wzgardy oprócz grzechu”
Najwyższy, wszechmocny i dobry Panie,
Twoje są uwielbienie, chwała, cześć
i wszelkie błogosławieństwo.
Tylko Tobie, o Najwyższy, one przynależą
i żaden śmiertelnik nie jest godzien
wymieniać Twojego imienia.
św. Franciszek z Asyżu
„Śpiewać wspólnie, to coś więcej niż osobista modlitwa”
bł. Aniela Salawa
Franciszkanie świeccy
świadkami wiary
w Jezusa Chrystusa
Wiara w życiu św. Franciszka.
Wiara w życiu św. Franciszka odgrywała bardzo istotną rolę. Cały proces nawrócenia miał swój punkt odniesienia w wierze, którą na nowo odzyskał dzięki przemianom, jakie miały miejsce w jego życiu. Jak podaje Leksykon duchowości Franciszkańskiej: … wiara była fundamentem i źródłem siły, która promieniowała w całym jego życiu i życiu jego naśladowców (s. 2106). Franciszek „spotkał” Chrystusa w wielu wydarzeniach swego życia i postanowił pójść za Nim. Rezygnuje z dóbr materialnych (zaszczyty, sława, pieniądze, prestiż) na rzecz wartości duchowych. Chrystus dla św. Franciszka staje się wszystkim. Wszystkie jego działania mają swoje odniesienie do Chrystusa. Stąd może powiedzieć za św. Pawłem „Bóg mój i wszystko”. Całe jego życie było przesiąknięte wiarą. Wszystko, co mówił, robił, było świadectwem tego, jak przeżywa swoją wiarę i dzieli się nią z innymi.
Przykładem, gdzie możemy zobaczyć, jak ta wiara jest ważna w jego życiu jest spotkanie z sułtanem i danie świadectwa o Chrystusie, który żyje, działa i pragnie zbawienia wszystkich ludzi. Takich przykładów możemy znaleźć wiele w życiu Franciszka. Ten wydaje się być bardzo wymownym i zarazem punktem odniesienia dla franciszkanów świeckich w dzisiejszych czasach.
Reguła Braci i Sióstr od pokuty
Można powiedzieć, że Reguła FZŚ jest Księgą życia dla franciszkanów świeckich. Zwrócił kiedyś na to uwagę o. Andrzej Romanowski OFM Cap w jednym ze swoich wystąpień. Reguła jak i Ewangelia (Pismo święte) są „dokumentami”, do których mamy odnosić się w naszym codziennym przechodzeniu od życia do Ewangelii i od Ewangelii do życia. Ojciec Andrzej nazwał Regułę dokumentem normatywnym, który daje konkretne wskazania dotyczące zaangażowania w życie Kościoła a zarazem do dawania świadectwa w tych środowiskach, do których zawsze mogą dotrzeć franciszkanie świeccy, a gdzie nie zawsze ksiądz jest mile widziany. Na tym też polega wielkość odpowiedzialności tercjarzy na oddziaływanie w swoich środowiskach, w których żyją, działają i dają przykład własnym życiem o Chrystusie. Franciszkanie mają świadczyć o Chrystusie swoim życiem i słowem w jedności z Kościołem, jak to czynił św. Franciszek z Asyżu. W art. 6 Reguły zawarte są słowa: „Pogrzebani i zmartwychwstali wespół z Chrystusem przez chrzest, który czyni ich żywymi członkami Kościoła, a jeszcze bardziej złączeni z Nim przez profesję, mają stawać się świadkami i narzędziami jego misji wśród ludzi, świadcząc o Chrystusie życiem i słowem”. Reguła też zachęca franciszkanów świeckich do tego, żeby kierowali się w swoich wyborach życiowych zgodnie z wiarą. Mają angażować się również w życiu publicznym na rzecz pokoju (Reg FZŚ 19) i sprawiedliwości na świecie (Reg FZŚ 15), poszanowania życia, ukazywania wartości małżeństwa sakramentalnego, i wychowania własnych dzieci (Reg FZŚ 17). Mają stawać się apostołami doskonałej radości, miłości, przebaczenia i nadziei (Reg FZŚ 19). Konstytucje Generalne nazwą ten rodzaj świadectwa świadectwem środowiskowym (KG FZŚ 12), o czym już wcześniej była mowa.
Nauczanie Kościoła i rola Jana Pawła II w tej kwestii
Po raz pierwszy kwestia zaangażowania świeckich w życie Kościoła została poruszona podczas Soboru Watykańskiego II w dekrecie o Apostolstwie świeckich Apostolicam actuositatem. Ważnym propagatorem tej idei był Jan Paweł II, o czym świadczą liczne wypowiedzi oraz wydana w roku 1988 posynodalna adhortacja apostolska Ojca Świętego Jana Pawła II Christifideles laici o powołaniu i misji świeckich w Kościele i w świecie dwadzieścia lat po Soborze Watykańskim II do biskupów kapłanów i diakonów zakonników i zakonnic oraz wszystkich katolików świeckich. Autor dokumentu odwołał się do wypowiedzi Piusa XII, który powiedział, że „wierni, a ściślej świeccy, zajmują miejsce w pierwszych szeregach Kościoła. Dla nich Kościół stanowi życiową zasadę ludzkiej społeczności. Dlatego to oni i przede wszystkim oni, winni uświadamiać sobie coraz wyraźniej nie tylko to, że należą do Kościoła, ale że sami są Kościołem, to znaczy wspólnotą wiernych żyjących na ziemi pod jednym przewodnictwem Papieża oraz pozostających z nim w łączności Biskupów. Oni są Kościołem”. W adhortacji możemy przeczytać wiele wskazań jakże aktualnych dziś dla franciszkanów świeckich. Przytoczę jeszcze jeden fragment: Udział w prorockim urzędzie Chrystusa, „który zarówno świadectwem życia, jak mocą słowa ogłosił Królestwo Ojca”, uprawnia i zobowiązuje świeckich do tego, by z wiarą przyjęli Ewangelię i głosili ją słowem i czynem, demaskując śmiało i odważnie wszelkie przejawy zła. Zjednoczeni z Chrystusem, „wielkim prorokiem” (por. Łk 7,16), ustanowieni w Duchu Świętym „świadkami” zmartwychwstałego Chrystusa, świeccy otrzymują udział zarówno w nadprzyrodzonym zmyśle wiary Kościoła, który „nie może w niej zbłądzić”, jak i w łasce słowa (por. Dz 2,17-18; Ap 19,10). Winni oni zabiegać o to, by nowość i moc Ewangelii jaśniała w ich życiu codziennym, rodzinnym i społecznym, oraz cierpliwie i odważnie, pośród sprzeczności współczesnych czasów, dawać wyraz nadziei na przyszłą chwałę „także przez formy życia świeckiego”. Zachęcam do bliższego zapoznania się z treścią adhortacji w ramach rozwijania formacji własnej i również na poziomie wspólnoty miejscowej FZŚ. Znajdziemy tam wiele inspiracji do pracy nad tym, jak dawać świadectwo wiary własnym życiem w tym środowisku, w którym postawił nas Chrystus.
Wskazania na etapie formacji w FZŚ
Od samego początku, kiedy zaczęliśmy przygodę we wspólnocie Trzeciego Zakonu, jesteśmy wezwani do tego, żeby dawać świadectwo wiary swoim życiem. Każdy z nas otrzymał od Pana wiele charyzmatów, nie po to, żeby się nimi szczycić, ale dla pożytku Braci i Sióstr w FZŚ, aby się nimi dzielić.
Jednym z podstawowych zadań, jakie nam zostawił św. Ojciec Franciszek to żyć według świętej Ewangelii. Franciszek sam zachęcał braci do jej wiernego zachowywania. Dostrzegał w niej obecność osoby samego Jezusa Chrystusa. Życie według Ewangelii to naśladowanie przykładu Jezusa, czyli taki sposób życia, jakim żyłby Jezus Chrystus. A to zachęca nas do dawania świadectwa wiary, abyśmy byli współodpowiedzialni za Kościół w szerokim tego słowa znaczeniu. A będziemy współodpowiedzialni wtedy, kiedy włączymy się w apostolat Kościoła. Już na etapie formacji początkowej uczyliśmy się o tym, jakie formy może przybierać nasze apostołowanie wśród tych, do których posyła nas Pan z orędziem Pokoju i Dobra. Może warto sobie to jeszcze raz przypomnieć, przede wszystkim jest to apostolat dobrego słowa. W ten sposób dajemy innym, często tym, którzy są daleko od Pana Boga i Kościoła, wykładnię prawdziwej wiary, często prostujemy błędne poglądy lub uprzedzenia do Kościoła i w ten sposób wyjaśniamy prawdziwą wiarę.
Dajemy też świadectwo swojej wiary, kiedy jesteśmy zaangażowani w pomoc ludziom samotnym, starszym wiekiem i opuszczonym. Pokazujemy wtedy innym, że można być szczęśliwym w życiu, służąc drugiemu człowiekowi, kiedy znajdujemy czas dla naszych najbliższych.
Nieocenionym świadectwem wiary w Chrystusa jest zaangażowanie się w duszpasterstwo rodzin. Najtrudniej być świadkiem, nauczycielem wiary w swojej rodzinie. A do tego też zachęca nas Chrystus. To prawda, że trudno być prorokiem w swojej ojczyźnie (domu, rodzinie, wśród swoich dzieci, wnuków), ale to właśnie jest to zaparcie się samego siebie, wzięcie krzyża na swoje ramiona i pójście za Chrystusem, który wymaga od nas właśnie takiej postawy, abyśmy byli świadkami Jego miłości. Mamy stawać w obronie poczętego życia, które, jak uczył Jan Paweł II, jest święte od momentu poczęcia, aż do naturalnej śmieci. I mamy świadomość, że dziś ta prawda wiary nie jest popularna wśród młodych, również w naszych rodzinach, czy wśród naszych dzieci i wnuków.
Jesteśmy świadkami wiary w Chrystusa, kiedy stajemy w obronie nierozerwalności sakramentu małżeństwa. Rozwody dziś są wielką plagą dla współczesnego człowieka, który nie chce nic z siebie ofiarować drugiemu, tylko dba o swoje przyjemności i żeby jemu było dobrze, nie patrząc na krzywdę, jaką w ten sposób wyrządza drugiej stronie. Zapominając o tym, że ślubował miłość, wierność i uczciwość małżeńską. Najbardziej znowu są wtedy pokrzywdzone dzieci.
I tutaj mamy kolejne miejsce, gdzie możemy wykazać się dawaniem świadectwa wierze w Chrystusa, kiedy stajemy w obronie dzieci, często poranionych przez grzech ich rodziców, kiedy te dzieci zachęcimy do życia w relacji z Jezusem, kiedy pokażemy im “drogę” do kościoła, do sakramentów świętych, w tym do spowiedzi. I znowu nie musimy szukać tych dzieci gdzieś daleko. Wystarczy rozejrzeć się wśród swoich dzieci, wnuków. Tutaj mamy wielkie pole do dawania świadectwa wierze i pokazania im, jak ten Chrystus jest ważny dla nas, franciszkanów świeckich.
Plagą dzisiejszych czasów jest alkohol w naszych domach, rodzinach, wspólnotach. To kolejne pole manewru do dawania świadectwa wierze. Alkoholizm jest chorobą i to o bardzo złożonym podłożu, więc trudno tutaj pisać o przyczynach, dla których ktoś sięga po alkohol. Zawsze to jest wołanie o miłość ze strony osoby pijącej. I od nas teraz zależy, jak do tego problemu podejdziemy. Przede wszystkim mądrze i roztropnie. Najlepiej przez przykład własnego życia. Nie możemy zapominać o modlitwie za takie osoby, spiesząc z dobrym słowem, ale i też byciem stanowczym, żeby nie dać się zmanipulować alkoholikowi, który to skrzętnie wykorzysta dla osiągnięcia własnych korzyści.
Jeszcze jednym ze sposobów dawania świadectwa wiary przez franciszkanów świeckich jest troska o świątynię parafialną. Mamy troszczyć się o utrzymanie kościoła i angażować w pracę charytatywną na rzecz parafialnej Caritas, czy innych dzieł prowadzonych w parafii, klasztorze, przy którym się spotykamy. Pięknym zwyczajem jest w niektórych wspólnotach FZŚ troska o groby zmarłych franciszkanów świeckich czy kapłanów, którzy posługiwali tercjarzom.
Dziś bardzo ważna jest sprawa mediów, które mają bardzo istotną rolę do spełnienia, zwłaszcza jeśli chodzi o przepływ informacji. Stąd zaangażowanie franciszkanów świeckich w apostolat prasy katolickiej, dobrej książki i prowadzenie bibliotek na poziomie wspólnoty miejscowej czy parafialnej. Ale też wywieszanie gazetki w gablocie informującej o istnieniu FZŚ w parafii czy klasztorze franciszkańskim i zachęcie, żeby przystąpić do takiej wspólnoty – to też forma ewangelizacji, gdzie dajemy świadectwo swojej wierze. Możemy zorganizować wspólne wyjście do kina czy projekcję filmową na miejscu w parafii, z zachowaniem właściwych przepisów co do licencji na wyświetlanie takiego filmu. Różnego rodzaju mediach społecznościowych franciszkanie też mają być obecni. Warto pomyśleć o założeniu Facebooka czy Instagramu a nawet Twittera. Dzisiejsze czasy wymuszają na nas tego typu działalność w przestrzeni internetowej.
Spotkałem się ze wspólnotą Braci Sióstr, która posługuje na furcie klasztornej i w ten sposób daje świadectwo swojej wiary w Jezusa Chrystusa. Jest to wspaniały przykład współpracy między pierwszym a trzecim Zakonem św. Franciszka. W jednej z parafii spotkałem Brata, który posługuje w zakrystii jako kościelny, w ten sposób realizuje swoje powołanie franciszkanina świeckiego, będąc blisko Jezusa, niejako „usługując” Mu. Jako nadzwyczajni szafarze Komunii świętej to jeszcze jedno pole do działania i dawania świadectwa wiary. Przykładów można mnożyć. Ważne jest nasze świadectwo życia i żebyśmy byli w tym wytrwali i nie poddawali się zniechęceniu czy lenistwu. Papież Paweł VI powiedział, że dzisiejszy świat ma dosyć nauczycieli, dzisiejszy świat potrzebuje świadków Chrystusa. I niech te słowa będą dla nas zachętą do tego, żebyśmy nie ustali w drodze do świętości i byli wierni swemu powołaniu jako franciszkanie świeccy w dawaniu świadectwa wierze w Jezusa Chrystusa i w tym, że warto dla Jednej miłości żyć. Patrząc na naszego św. Ojca Franciszka.
Prawie każdego roku w materiałach formacyjnych przygotowywanych przez Radę Narodową FZŚ w Polsce możemy znaleźć wskazania, jak mamy realizować tę zachętę do dawania świadectwa swoim życiem. Warto sięgnąć do materiałów dostępnych w Internecie, chociażby na stronie Rady Narodowej FZŚ w Polsce.
Jacek Staszewski OFMConv
A K T U A L N O Ś C I
W dniu 09 września 2023 roku przedstawiciele wspólnoty miejscowej FZŚ spotkali się z innymi tercjarzami wspólnot regionu Gdańskiego w Grudziądzu z okazji wspomnienia bł. Anieli Salawy, patronki FZŚ. Spotkanie rozpoczęliśmy wspólną adoracją, wspomnieniem o bł. Anieli i Mszą św.. Mszę św. sprawował o. Jan z Rywałd, również wygłosił homilię.
Następnie udaliśmy się na wspólną agapę, którą przygotowała miejscowa wspólnota. W miłej, atmosferze spędziliśmy dany nam czas, za co Bogu niech będą dzięki.
K A L E N D A R I U M
03.10 – Nabożeństwo „Transitus” – pamiątka śmierci św. Franciszka
04.10 – UROCZYSTOŚĆ św. OJCA Franciszka z Asyżu , diakona, założyciela trzech zakonów
05.10 – Wspomnienie obowiązkowe św. Faustyny Kowalskiej, zakonnicy
16.10 – Wspomnienie obowiązkowe św. Jadwigi Śląskiej
22.10 – Wspomnienie obowiązkowe św. Jana Pawła II, papieża
30.10 – UROCZYSTOŚĆ POŚWIĘCENIA WŁASNEGO KOŚCIOŁA
Intencja modlitwy obowiązująca wspólnotę w 2023 roku:
O nowe powołania do FZŚ, błogosławieństwo Boże dla wspólnoty
miejscowej i asystenta duchowego
oraz opiekę Bożą dla wspólnoty FZŚ ze Starogardu Gdańskiego
W czwartki o godz. 17.30 nabożeństwo ku czci św. Franciszka
poprzedzone modlitwą różańcową
W piątki o godz. 17.30 – modlitwa różańcowa lub nabożeństwo,
po wieczornej Mszy św. – Nieszpory
04.10 – UROCZYSTOŚĆ św. OJCA Franciszka z Asyżu, odpust parafialny, po uroczystości spotkanie w salce
18.10 – Spotkanie rady miejscowej wspólnoty FZŚ po Mszy św. o godz. 8.30
29.10 – Spotkanie miesięczne w salce – godz. 14.30, Msza św. – godz. 16.00,
Tercjarz – miesięcznik Franciszkańskiego Zakonu Świeckich w Brodnicy
Przygotowanie: s. Bożenna Chełkowska;
Materiały pomocnicze: Konferencje do formacji ciągłej na rok 2023
„WIERZĘ W KOŚCIÓŁ CHRYSTUSOWY”
Opieka merytoryczna: o. Włodzimierz Trendowicz (OFM)
Adres: Klasztor Franciszkanów,
ul. Sądowa 5a,
87 – 300 BRODNICA,
tel. (+48) 787 995 261
Adres strony: www.fzsbrodnica.franciszkanie.net
